Zwykły – niezwykły Ignacy Pinkas, malarz z Jasła

 

W Jaśle będzie Pinkasowi najlepiej

 – Gdy mieszkali w Krakowie w latach dwudziestych, malarz bardzo dużo pracował, wystawiał, dobrze się sprzedawał. Żył dostatnio, prowadził bogate życie kulturalno-społeczne. Był znany w środowisku artystycznym. Jednak choroba przyniosła trudności materialne. W korespondenci z tego okresu zatroskanie i temat pieniędzy często się pojawiają. Mamy wzruszający list pasierba Pinkasa, który skierował do wszelkich możliwych władz w poszukiwaniu pomocy finansowej dla umierającego – mówi B. Czajka. Nie miał swoich dzieci, tylko przybrane, ale on bardzo się o nie dbał i w zamian otrzymywał też wiele troski i miłości. Maria Wolny, pasierbica malarza bardzo wzruszająco i z wielką czułością opowiadała o Pinkasie. Zawsze mówiła o nim tatuś. Ponieważ nie miała potomków, całą spuściznę po malarzu przekazała w 1996 r. do Muzeum Regionalnego w Jaśle. Uważała, że tu będzie mu najlepiej. Do jasielskiego muzeum trafiły obrazy, używana przez malarza paleta, dokumenty i szkicowniki. Szczególnie interesujące są szkice, które pokazują ogrom pracy przygotowawczej przed wykończeniem obrazu olejnego. Np. do obrazu „Troska” jest około 200 szkiców, różniących się ułożeniem rąk, nóg, podparciem. Ale jest to też obraz wyjątkowy, nad którym Pinkas pracował całe swoje życie. Przedstawia zatroskaną kobietę, która symbolizować ma prawdopodobnie Polskę martwiącą się o losy narodu. Tu widać wpływ Malczewskiego. Maria Wolny uhonorowana została tytułem Honorowego Obywatela Miasta Jasła. Zgodnie z jej życzeniem muzeum stara się rozpowszechniać wiedzę o artyście i systematycznie uzupełniać kolekcję. Ostatnio zakupione prace to: „Na morzu”, „Róże”, wspomniane już dwa warszawskie oraz „Targ”. Ten ostatni budzi szczególne zainteresowanie. Jest to jedno z bardziej spektakularnych dzieł już choćby z racji rozmiaru, ponadto – Jest zachowany w bardzo dobrym stanie, wykończony, kusi żywymi barwami. Interesująca jest jednak przede wszystkim tematyka oraz miejsce i czas powstania. Przedstawia scenę ulicznego targu na tle zwartej zabudowy miejskiej. Scena jest pełna kontrastów, jednocześnie statyczna i dynamiczna, pełna życia, ale i nastrojowa, popularna i intymna – mówi z zachwytem B. Czajka. Łącznie muzeum posiada 165 obrazów olejnych, 30 litografii i ponad 500 szkiców.